Pulsar odmierzy czas

W Gdańsku zostanie jutro uruchomiony najdokładniejszy zegar na świecie. Powstał dla uczczenia 400-lecia urodzin Heweliusza i zostanie uruchomiony w dniu święta św. Katarzyny Aleksandryjskiej, która jest patronką m.in. uniwersytetów, bibliotekarzy, drukarzy i kolejarzy.
Będzie odmierzał czas na podstawie sygnałów wysyłanych przez pulsary, czyli gwiazdy neutronowe powstałe po wybuchach supernowych. Te szybko obracające się obiekty kosmiczne emitują regularnie powtarzające się sygnały radiowe. - Sygnały wysyłane przez pulsary są niezwykle dokładne. Ich precyzyjność jest tak olbrzymia, że gdy pod koniec lat 60. naukowcy po raz pierwszy natknęli się na nie, byli przekonani, że wysyłają je jakieś obce cywilizacje - mówi Grzegorz Szychliński, zastępca dyrektora Muzeum Historycznego Miasta Gdańska i jednocześnie szef Muzeum Zegarów Wieżowych. Obecnie znanych jest ok. 2 tys. pulsarów.
Gdański zegar pulsarowy zbudowano w kościele św. Katarzyny, w którym pochowano m.in. gdańskiego astronoma Jana Heweliusza. Na dachu świątyni usytuowano panel z 16 antenami, które odbierają impulsy z sześciu pulsarów. Dane przetwarzane są przez umieszczony na poddaszu kościoła zestaw specjalnie zaprogramowanych komputerów, które - po dokonaniu szeregu obliczeń - podają czas.
Według Szychlińskiego, który jest też pomysłodawcą instalacji, nad stworzeniem zegara pulsarowego pracuje obecnie na świecie kilka ośrodków naukowych. - Nam się udało jako pierwszym taki czasomierz uruchomić. Jest to najdokładniejsze wskazanie czasu na świecie. Sto razy dokładniejsze od wskazań zegarów atomowych - zapewnia. Prace nad budową zegara trwały około dwóch lat. Do zespołu konstruktorów zgłosiło się już kilka instytucji zainteresowanych ewentualnym wykorzystaniem zegara. Jest wśród nich Główny Urząd Miar i Wag.

PF