Operowo - muzyczne wzloty i upadki 2008

Treść

Mijający rok nie zapisze się w operowych annałach ani spektakularnymi wydarzeniami artystycznymi, ani sensacyjnymi debiutami czy głośnymi klęskami. Choć te ostatnie czasami się zdarzały. Jednym słowem było średnio zarówno na światowych, jak i polskich scenach. Ale jednocześnie było się na co zżymać i o czym dyskutować. Był to rok obchodów 150. rocznicy urodzin Marceliny Sembrich-Kochańskiej, największej śpiewaczki operowej w historii polskiej wokalistyki.

Styczeń
Warszawa - Ryszard Karczykowski zrezygnował z funkcji dyrektora artystycznego Opery Narodowej.
Gdańsk - Opera Bałtycka, Włodzimierz Nawotka przeszedł na emeryturę. Nowym szefem teatru został Marek Weiss-Grzesiński.
Gdańsk - "Emilia z Liverpoolu" - nigdy dotąd nie wystawiana w Polsce opera Gaetana Donizettiego wystawiona została na scenie Opery Bałtyckiej. Zaprezentował ją wyłoniony w drodze castingu międzynarodowy zespół młodych wykonawców, w tym muzycy z Gdańska.
Łódź - Filharmonia Łódzka rozpoczęła regularne transmisje z nowojorskiej Metropolitan Opera. Pierwszym transmitowanym dziełem był "Macbeth" Giuseppe Verdiego z udziałem Marii Gulehginy (Lady Macbeth) i Lado Ataneli (Macbeth), dyrygował James Levine.

Luty
Warszawa - na scenie Warszawskiej Opery Kameralnej prapremiera "Zbrodni i kary", najnowszej opery Bernadetty Matuszczak. Reżyseria Jitka Stokalska, scenografia Marlena Skoneczko, kierownictwo muzyczne Kai Bumann.
Łódź - na scenie Teatru Wielkiego premiera "Eugeniusza Oniegina" Piotra Czajkowskiego w reżyserii Wiesława Ochmana. Sukces dyskusyjny!
Wrocław - premiery "Jutra" Tadeusza Bairda i "Kolonii karnej" Joanny Bruzdowicz były wstępem do zaplanowanego I Festiwalu Oper Współczesnych, który odbył się we wrześniu.

Marzec
Mediolan - zmarł Giuseppe di Stefano, jeden z największych tenorów na świecie w XX wieku i słynny partner Marii Callas. Miał 86 lat.
Paryż - na scenie Opera Bastile premiera "Parsifala" Ryszarda Wagnera w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego. Gdy po zakończeniu na scenę wszedł reżyser, powitało go buczenie.
Warszawa - w "Romie" polska premiera "Upiora w operze", jednego z największych przebojów musicalowych Andrew Lloyda Webbera. Reżyserował Wojciech Kępczyński. Jedno z przedstawień listopadowych obejrzał kompozytor, który stwierdził, że to najlepsza zagraniczna inscenizacja jego dzieła. Dotychczas "Upiora" obejrzało ponad 100 tys. widzów.
Bytom - premiera "Łucji z Lammermoor" Donizettiego w Operze Śląskiej okazała się wielkim sukcesem Kariny Skrzeszewskiej-Głuch w partii tytułowej bohaterki.
Warszawa - również w Operze Narodowej premiera "Łucji z Lammermoor" Donizettiego. Tutaj królowali na scenie: Joanna Woś - Łucja, Piotr Beczała - Edgar, i Marcin Bronikowski - Ashton.
Warszawa - znany i ceniony w świecie dyrygent Marc Minkowski został dyrektorem muzycznym Sinfonii Varsovia.

Kwiecień
Kraków - premiera "Damy pikowej" Czajkowskiego w reżyserii Krzysztofa Nazara nie wzbudziła większych emocji.
Poznań - polska premiera "Aurory" Ernsta Theodora Amadeusa Hoffmanna otworzyła kolejny wiosenny Festiwal Hoffmanowski organizowany przez Teatr Wielki.
Gdańsk - Marek Weiss-Grzesiński zaprezentował "Don Giovanniego" Wolfganga Amadeusza Mozarta we własnej reżyserii. To jego pierwsza dyrektorska premiera.
Kraków - Wiesław Ochman otrzymał godność doktora honoris causa Akademii Hutniczo-Górniczej, której jest absolwentem. W maju otrzymał też medal krakowskiej ASP, laudację wygłosił prof. Allan Rzepka.
Bydgoszcz - premiera opery "Jaś i Małgosia" Engelberta Humperdincka inauguruje XV Festiwal Operowy organizowany przez Operę Nova. Jednym z wydarzeń była "Dama pikowa" przywieziona przez Sanktpetersburską Operę Kameralną.
Lublin - sukces nowej inscenizacji "Zemsty nietoperza" Jana Straussa w reżyserii Tomasza Janczaka.
Łódź - "Włoszka w Algierze" Gioacchina Rossiniego przyleciała do Teatru Wielkiego samolotem. W tej inscenizacji nieme kino zdominowało operę. Okazało się, że była to ostatnia premiera dyrekcji Kazimierza Kowalskiego i Wojciecha Skupieńskiego. Od nowego sezonu teatrem kieruje Marek Szyjko.

Maj
Wrocław - z okazji 75. rocznicy urodzin Krzysztofa Pendereckiego wystawiono w Operze jego "Raj utracony".

Czerwiec
Mediolan - na scenie La Scali zadebiutowała Stefania Toczyska. Z wielkim powodzeniem zaśpiewała partię Babuleńki w "Graczu" Sergiusza Prokofiewa.
Wrocław - premiera "Otella" Verdiego zrealizowana przez Michała Znanieckiego na Wyspie Piaskowej została zdominowana przez przejmujące zimno, co sprawiło, że część publiczności opuściła widownię. Nie zmienia to faktu, że premiera była interesującym wydarzeniem.
Warszawa - na scenie Opery Narodowej zagościła opera "Porgy i Bess" George'a Gershwina. Wykonawcami byli soliści i balet kompanii Porgy & Bess z Nowego Jorku. Grała orkiestra Opery Narodowej.
Warszawa - Opera Kameralna od osiemnastu lat zaprasza, niezmiennie w tym samym terminie, na Letni Festiwal Mozartowski, który daje jedyną okazję do obejrzenia wszystkich dzieł scenicznych Mozarta.
Bytom - Opera Śląska zorganizowała w noc świętojańską plenerowe przedstawienie "Halki" Stanisława Moniuszki. Odbyło się ono u stóp góry w Dolomitach Sportowa Dolina i ściągnęło około 10 tys. widzów.
Poznań - zamieszanie wokół Sławomira Pietrasa, dyrektora Teatru Wielkiego. Część pracowników zażądała jego odwołania. Na szczęście spór zażegnano i Pietras pozostał na swoim stanowisku.

Lipiec
Warszawa - w ramach festiwalu "Chopin i jego Europa" koncert legendarnego pianisty Ivo Pogorelića.
Bayreuth - sędziwy wnuk kompozytora Wolfgang Wagner, który 30 sierpnia obchodził 89. urodziny, zapowiedział, że po zakończeniu tegorocznej edycji złoży rezygnację. Słowa dotrzymał! Festiwalem Wagnerowskim kierował od 1951 r., najpierw do spółki z bratem Wielandem, a po jego śmierci w 1966 r. już samodzielnie. Rządy w Bayreuth mają przejąć jego córki (z różnych małżeństw): Katharina Wagner oraz Eva Wagner-Pasquier.

Sierpień
Salzburg - premiera "Rusałki" Antoniego Dworzaka zakończyła się głośnymi protestami publiczności niezadowolonej z reżyserii. Największe brawa zebrał nasz tenor Piotr Beczała.

Wrzesień
Bydgoszcz - Opera Nova rozpoczęła sezon udaną premierą musicalu "My fair Lady".
Wrocław - I Festiwal Opery Współczesnej na scenie Opery Wrocławskiej był przeglądem dokonań polskich kompozytorów w dziedzinie opery XX wieku. Festiwal poprzedziły gościnne występy Opery Lwowskiej, która zaprezentowała interesujące inscenizacje "Balu maskowego" i baletu "Esmeralda".

Październik
Gdynia - Jerzy Gruza drugi raz podjął się reżyserii musicalu "Skrzypek na dachu" na scenie Teatru Muzycznego. Jego inscenizacja z 1984 roku miała zawrotną liczbę 500 przedstawień i przez 12 lat nie schodziła z afisza. Czy to się powtórzy? - czas pokaże!
Warszawa - w Filharmonii Narodowej oficjalny koncert inauguracyjny najnowszej polskiej orkiestry symfonicznej Sinfonia Juventus. Z prawdziwą przyjemnością słuchało się młodych artystów, którym pasja grania i wspólne muzykowanie sprawiają autentyczną radość.
Warszawa - zmiana dyrekcji Opery Narodowej, czyli powrót na dawne stanowisko Waldemara Dąbrowskiego i Mariusza Trelińskiego.
Poznań - Po siedemnastu latach "Moc przeznaczenia" Verdiego doczekała się w poznańskim Teatrze Wielkim kolejnego wznowienia. To wydarzenie zainaugurowało VIII Poznańskie Dni Verdiego.

Listopad
Lublin - pierwsza w tym m ieście monumentalna realizacja operowa. W hali "Globus" wystawiono z pełnym sukcesem "Traviatę" Verdiego z kapitalną kreacją Joanny Woś.
Warszawa - Opera Kameralna rozpoczęła kolejne miesięczne tournée po Japonii. Tym razem zespoły WOK prezentują "Wesele Figara", "Czarodziejski flet" Mozarta i "Cyrulika sewilskiego" Rossiniego. To już piąte w historii WOK tournée po Japonii.

Grudzień
Poznań - na estradzie Filharmonii Poznańskiej wystąpił po raz pierwszy w Polsce Samuel Ramey, światowej sławy bas.
Kraków - otwarto nowy gmach Opery Krakowskiej. Inauguracji działalności w nowym budynku towarzyszyło wydanie albumu "A w Krakowie jest Opera!". No cóż, można tylko westchnąć: nareszcie Kraków ma operę!
Bytom - Opera Śląska dała premierę interesująco zrealizowanej kantaty scenicznej "Carmina Burana" Carla Orffa. Przygotował ją Robert Skolmowski, który w tym teatrze przed dwudziestu laty debiutował jako reżyser "Rigoletta" Verdiego.
Łódź - Teatr Wielki wystawił trzecią na przestrzeni dwunastu lat premierę "Czarodziejskiego fletu" Mozarta. Poprzednie dwie nie cieszyły się wzięciem i szybko zeszły z afisza. Może teraz? Wszak do trzech razy sztuka!
Wrocław - Opera Wrocławska zakończyła rok premierą "Wesela Figara" Mozarta.
Adam Czopek
"Nasz Dziennik" 2009-01-08

Autor: wa