Bogactwa naturalne pod niepełną ochroną

Treść

Projekt ustawy Prawo geologiczne i górnicze choć dotyka spraw własności zasobów przyrodniczych, nie rozwiązuje kluczowych dla tego zagadnienia problemów. Zasoby te oddane w ręce kolejnych ministrów nadal nie będą właściwie chronione przed bezmyślną sprzedażą. Właściwym rozwiązaniem byłoby ustanowienie tych cennych złóż własnością narodu i oddanie ich w dyspozycję gmin, bez prawa odsprzedaży. W projekcie ustawy Prawo geologiczne i górnicze wśród zasobów strategicznych znalazły się: złoża węglowodorów (gaz, ropa), węgla kamiennego, węgla brunatnego, rud metali (z wyjątkiem darniowych rud żelaza), metali w stanie rodzimym, rud pierwiastków promieniotwórczych, siarki rodzimej, soli kamiennej, soli potasowej, gipsu i anhydrytu i kamieni szlachetnych. Zasoby te bez względu na miejsce ich występowania są objęte własnością górniczą i podlegają Skarbowi Państwa. Podobnie traktowane są złoża wód leczniczych, termalnych i solanek, a także złoża położone w granicach obszarów morskich Polski. Pozostałe zasoby kopalin skalnych w projekcie objęte są prawem własności nieruchomości gruntowej. Projekt przewiduje, że w odniesieniu do złóż strategicznych działalność w zakresie: poszukiwania lub rozpoznawania złóż, wydobywania kopalin ze złóż, podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji, a także podziemnego składowania odpadów, może być wykonywana tylko po uzyskaniu koncesji udzielanej przez ministra środowiska. W przypadku kiedy obszar złoża nieobjętego własnością górniczą nie przekracza 2 hektarów, a wydobycie roczne metodą odkrywkową nie przekroczy 20 tys. m sześc., koncesji na wydobywanie kopalin udziela starosta. Koncesja nie będzie wymagana przy poszukiwaniu i rozpoznawaniu wszystkich kopalin skalnych, takich jak np. wapieni, dolomitów, granitów, bazaltów, piasków i żwirów. Jedynym wymaganym dokumentem będzie tu decyzja zatwierdzająca projekt robót geologicznych, uzyskiwana najczęściej na poziomie marszałka województwa. Także poszukiwanie wód termalnych, leczniczych, solankowych będzie odbywało się bez konieczności uzyskania koncesji. Jednak już do eksploatacji tych wód koncesja będzie konieczna. W opinii Henryka Jezierskiego, głównego geologa kraju, proponowane zmiany porządkują system własności złóż oraz wprowadzają zmiany idące w kierunku zmniejszenia biurokracji przy udzielaniu koncesji. Inaczej proponowane zmiany odbiera prof. dr hab. inż. Ryszard H. Kozłowski z Politechniki Krakowskiej, który zauważa, że projekt ustawy w żaden sposób nie zabezpiecza strategicznych zasobów przyrodniczych Polski. Jego zdaniem, skoro zasoby są własnością Narodu, to powinny być oddane gminom jako własność komunalna. Gminy nie miałyby prawa do odsprzedaży zasobów, a jedynie do zawierania czasowych umów pozwalających na ich racjonalne wydobycie czy przetwórstwo. Marcin Austyn "Nasz Dziennik" 2008-11-22

Autor: wa